Herbestemming en brandveiligheid

Het herbestemmen van oude, historische gebouwen is momenteel ‘top of mind’ in opdrachtgevend, ontwerpend en bouwend Nederland. En de wens om deze waardevolle, vaak monumentale panden duurzaam voor het nageslacht te bewaren door ze een of meerdere nieuwe functies te verlenen, krijgt nadrukkelijk opvolging in de projectpraktijk. Het aantal herbestemmingsprojecten in ons land neemt hand over hand toe. Dat blijkt alleen al uit de recente Conjunctuurmetingen van de BNA onder aangesloten architectenbureaus: een substantieel deel van de werkvoorraad van de bureaus bestaat uit transformaties van bestaande bouw.

Naast groot in omvang en schaal is de herbestemmingsopgave echter ook veelomvattend en vaak behoorlijk complex. Zomaar ‘even’ ontkelderen, uitplinten, invoegen en/of optoppen, is (uiteraard) niet aan de orde. Het is de uitdaging om de gegeven plattegronden en volumes zó te prepareren op hun nieuwe functionaliteit, dat wordt voorzien in de dringende behoefte aan verduurzaamde functionele ruimten die voldoende flexibel en aanpasbaar zijn bij eventuele wijziging van gebruik of functie in de toekomst. Maar dan wel onder de basisvoorwaarde dat de oorspronkelijke karakteristieken en kwaliteiten van de oudbouw behouden blijven of – liever nog – bij de herbestemming weer tot volle wasdom komen en een rol van betekenis gaan spelen in het gerevitaliseerde gebouw.

Bij herbestemming is brandveiligheid al vanaf de prilste ontwerpfase een HoofdAandachtsPunt. Immers, in de publiekrechtelijke bouwregelgeving draait ‘t primair om de brandveiligheid van níeuwe gebouwen en daarbij de veiligheid van de gebruikers, de hulpverleners en de aangrenzende bebouwing. Behoud van het bestaande (her te bestemmen) gebouw zelf behoort (nog) niet tot het voornaamste domein van nationale regelgeving, evenmin de mogelijke risico’s die het voortbestaan van zo’n gebouw bedreigen.

Welke wettelijke regels (Woningwet, Bouwbesluit, Bbl) en normen zijn dan precies van toepassing op herbestemmingsprojecten? Moet de brandveiligheid altijd voldoen aan nieuwbouwvoorschriften of kan het bestaand of ‘rechtens verkregen niveau’ volstaan? Hoe staan de lokale instanties (bouwtoezicht, welstand, brandweer) hiertegenover? Behoren risicoanalyse en Fire Safety Engineering tot de geaccepteerde mogelijkheden?

Deze ‘brandende’ vragen krijgen praktisch toepasbaar antwoord tijdens het seminar Herbestemming en brandveiligheid, aangeboden door de Technische Commissie Brandveiligheid (TC 3) van Bouwen met Staal. Hoe de visies, eisen, concepten en oplossingen in de projectpraktijk kunnen uitpakken, wordt geïllustreerd aan de hand van inspirerende herbestemmingsprojecten als Belastingkantoor, Stationsplein (Den Haag), LocHal (Tilburg) en Bijbank aan de Boompjes (Rotterdam). Afsluitend maakt u persoonlijk kennis met de progressie in de transformatie van Rijksmonument het Oceaanhuis in Rotterdam.

Quick link: Deelname-info en programma