Het onderzoek is gehouden tussen 15 en 24 april onder leden van 13 brancheverenigingen, aangesloten bij het NVTB. Tot die dertien onder meer KNB, Cascade, Betonhuis en Samenwerkende Nederlandse Staalbouw (SNS), de koepel van staalconstructiebedrijven. Via een internetenquête zijn de deelnemers ondervraagd over de gevolgen van de crisis op het gebied van (beschikbaarheid van) grondstoffen, personeelszaken, bedrijfsfinanciering en afzet.

Ook hebben ze kenbaar kunnen maken wat ze wensen en verwachten van de gesprekken die het NTVB momenteel voert met de overheid over maatregelen voor de sector op de langere termijn. Namens de lid-branches neemt het verbond deel aan het bestuurlijk overleg van de voorzitters van de bouwgerelateerde branches met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en aan het Corona Beraad Ketenpartners, een meer op de uitvoering gericht gremium waarin ook het Rijksvastgoedbedrijf zitting heeft.

Voor de komende overlegrondes krijgt het NVTB vanuit de enquête heel wat bruikbare content aangereikt, mede dankzij de hoge respons. Van alle 300 genodigde bedrijven verleenden 119 bedrijven (zo’n 40%) hun medewerking aan het onderzoek. Van de 93 leden van de SNS deden er 43 (46%) mee. Uit de enquête-uitslag valt op te maken dat de staalconstructiebedrijven eerder en/of sterker worden getroffen door de coronacrisis dan de bedrijven in andere segmenten van de bouwmaterialenindustrie.

Zo verwacht 60% van de deelnemende staalbouwers op termijn problemen met de beschikbaarheid van grondstoffen. Bij de bedrijven in nagenoeg alle andere branches is dat slechts 12%. Ook zijn de staalbouwers meer bezorgd over de import van grondstoffen (en halffabricaten en producten), benodigd voor hun productieprocessen. Meer dan 20% ondervindt nu al problemen bij de invoer. Nog eens meer dan de helft denkt daar de komende maanden mee te worden geconfronteerd. Volgens de staalbouwers zit ‘m dat in 71% van de gevallen in langere levertijden, maar ook in uitstel van leveringen (43%), tekorten of onleverbaarheid (29%) en hogere inkoopprijzen (14%). Ook al vallen de problemen rond bedrijfsfinanciering vooralsnog in het algemeen mee, de staalbouw heeft er wel vaker mee te kampen dan de andere branches (13% versus 5%). De staalbouw maakt ook vaker gebruik van de mogelijkheid om de belastingaangifte of dividenduitkering uit te stellen.

Over de onderwerpen die prioriteit verdienen tijdens de NVTB-overheidslobby rond de coronamaatregelen zijn de verschillende branches het wel eens. Op korte termijn zijn overheidsregelingen nodig om de economische consequenties van corona het hoofd te bieden. Voor de langere termijn moet de vraag worden gestimuleerd. Dat is onder meer mogelijk door het versnellen van vergunningsprocedures, het beschikbaar stellen van bouwgrond door gemeenten en het vervroegen dan wel uitbreiden van overheidsinvesteringen in vooral infrastructurele projecten.

Op de meting van april volgt nog een tweede meting. De datum van deze vervolgmeting wordt binnenkort door de NVTB-leden geprikt.

• De resultaten van de enquête, compleet met aanbevelingen en tips van de respondenten, zijn vervat in deze PDF.

• In uitvoering (ondanks de coronacrisis): Topzeilcentrum, Scheveningen (Architectenbureau FilipMens, © Vic Obdam Staalbouw).