Voor het eerst sinds het virus in ons land rondwaart, is het aantal bedrijven dat kampt met omzetdaling, kleiner geworden, zo blijkt uit het recente onderzoek. Veel bedrijven verwachten dat hun omzetdaling in het derde kwartaal van dit jaar minder groot uitvalt. Vóór de zomervakantie was dit sentiment nog negatief. Toen gaf 80 procent van de ondervraagde ondernemingen aan dat de omzet zal dalen. Nu is dat nog 60 procent. Gezamenlijk verwachten de bedrijven voor het derde kwartaal een gemiddelde omzetdaling van 15 procent ten opzichte van 2019. Voor het zomerreces lag dat gemiddelde op 22 procent, evenveel als de daadwerkelijke gemiddelde omzetafname in het tweede kwartaal van 2020.

In het derde kwartaal 2020 komt de grootste omzetdaling binnen het MKB Metaal hoogstwaarschijnlijk toe aan de verspanende sector. Naast de verspanende bedrijven worden bijvoorbeeld ook transporteurs en elektronicabedrijven geconfronteerd met forse afnamen van de omzet. Binnen de voedingsmiddelenindustrie is de daling het kleinst. De meeste machinebouwers zien hun omzet de komende maanden (verder) stijgen.

De Koninklijke Metaalunie heeft de enquête nu in totaal zes keer uitgeschreven. In vergelijking met de vorige vijf edities geven nu aanmerkelijk minder ondernemers te kennen dat hun liquiditeitspositie in gevaar komt. Wel is de liquiditeit de komende maanden waarschijnlijk weer voor meer ondernemingen in het geding. Op dit moment denkt 15 procent van de bedrijven dat ze binnen een halfjaar liquiditeitsproblemen krijgen (dat was 25%); nog maar zeven procent verwacht liquiditeitsproblemen tussen een halfjaar en een jaar.

Ondervindt uw bedrijf problemen in de bedrijfsvoering door de coronacrisis? (© Figuur: Koninklijke Metaalunie).

Tegenover deze positieve teneur staat wel dat het ziekteverzuim onder het personeel is toegenomen. Wat daaraan mogelijk debet is, is de lange tijd die verstrijkt tussen de aanvraag van een coronatest en ontvangst van de testuitslag.

Tot op heden hebben de bedrijven vooral een beroep gedaan op de NOW-regeling, de Tijdelijke Noodmaatregel overbrugging werkbehoud. In geval van (aanzienlijke) omzetdaling voorziet deze regeling in een tegemoetkoming in de loonkosten. Van de eerste versie van de regeling – NOW 1.0 – heeft bijna 60 procent van de bedrijven gebruik gemaakt; van NOW 2.0 zo’n 45 procent. Ongeveer 35 procent verwacht terug te vallen op de NOW 3.0 die per 1 oktober a.s. in werking treedt.

Behalve de NOW is ook vaak gebruik gemaakt van uitstel van betaling van belastingen. Verder hebben veel bedrijven, mede vanwege omzetdaling, afscheid genomen van uitzend- en tijdelijke krachten. Bij een derde van de bedrijven is deze ‘flexibele schil’ inmiddels afgebouwd. Weer een vijfde deel verwacht dit het komende halfjaar te moeten doen. Een klein percentage bedrijven ziet zich het komende half jaar tevens genoodzaakt om vaste medewerkers te ontslaan. Het leeuwendeel van deze 8 procent is actief in de verspanende sector.

Al met al is het aantal ondernemers dat (te) zwaar gebukt gaat onder de coronacrisis het afgelopen halfjaar langzaam teruggelopen: van 86 procent in de laatste week van maart tot 71 procent nu. Hierbij gaat ’t vooral om exporterende bedrijven: 80 procent. Bij bedrijven die uitsluitend op de binnenlandse markt actief zijn, is dat 58 procent. Andersom blijkt het aantal bedrijven dat géén problemen (meer) ondervindt van de crisis te zijn verdubbeld, ten opzichte van eind maart.

• Foto: MKB-bedrijf en Metaalunie-lid Vlonder Plaatwerk in Boekel.