Wat de vorm en inhoud van zo’n periodieke keuring precies gaat zijn, maakt de minister uiterlijk komend najaar bekend. In elk geval vormt zo’n wettelijk verplichte APK ‘een concrete invulling van de algemene zorgplicht die eigenaren nu al hebben om hun gebouwen veilig te houden. Daarnaast wordt de rol van de gemeente, als bevoegd gezag, ermee vereenvoudigd’, aldus de bewindsvrouw in haar schrijven aan de volksvertegenwoordiging.

Met de voorgenomen invoering van de algemene periodieke keuring volgt Ollengren het advies dat de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) eind november 2020 uitbracht naar aanleiding van onderzoek naar de gedeeltelijke instorting van een tribunedak van het AZ-stadion in Alkmaar op 10 augustus 2019.

Al eerder had Royal HaskoningDHV zich gebogen over de technische oorzaken van het incident, daartoe aangesteld door stadioneigenaar AZ. Mede daarom heeft de OVV, in opdracht van het Binnenlandse Zaken, zich toegespitst op de borging van de veiligheid van de constructie in de gebruiksfase van het stadion.

Niet alleen tijdens ontwerp en uitvoering, maar ook in de gebruiksfase heeft ’t volgens de OVV ontbroken aan toezicht en controle op de constructieve veiligheid en mogelijke constructieve tekortkomingen. Hierdoor zouden bijvoorbeeld de scheuren in de lasverbindingen van de tribunespanten, al kort na oplevering ontstaan, tijdig aan het licht zijn gekomen.

Wat geldt voor het AZ-stadion, geldt voor meer gebouwen die de OVV aan onderzoek heeft onderworpen: als ze eenmaal in gebruik zijn, blijft controle op de constructieve veiligheid achterwege en zijn de veiligheidsrisico’s van gebruikers onvoldoende bekend en beheersbaar, vindt de OVV.

Daarom roept de raad de minister op tot een wettelijke verplichte APK voor grote publieksgebouwen, waarvan de constructies in gevolgklasse 3 (CC 3) vallen. De eigenaar van het gebouw is verantwoordelijk voor naleving van de APK-verplichting. Op de naleving dient de gemeente toe te zien. Voor uitvoering van de keuring moet een onafhankelijke expert in de arm worden genomen.

Al eerder had de OVV de KNVB verzocht om haar standaard-veiligheidsverklaring te verduidelijken. Jaarlijks zijn professionele voetbalstadions verplicht zo’n veiligheidsverklaring af te geven. De APK dient ter vervanging van deze verklaring. De bouwsector, verenigd in het TOPoverleg Veiligheid, is verzocht haar actieplan voor betere controle tijdens ontwerp en uitvoering aan te passen aan de lessen uit AZ. Zelf heeft de rijksoverheid in juni vorig jaar het Protocol Beoordeling constructieve veiligheid Stadions Betaald Voetbal gepubliceerd. Dit protocol, samengesteld door ABT, is bedoeld als handleiding voor eigenaren van stadions.

De APK voor grote publieksgebouwen wordt uitgewerkt in het Besluit Bouwwerken Leefomgeving BBL, de beoogde opvolger van het huidige Bouwbesluit. Het ministerie heeft het NEN benaderd voor een richtlijn waarmee de periodieke keuringen in goede banen zijn te leiden. Voor de inhoudelijke samenstelling is het normalisatie-instituut op dit moment op zoek naar participanten, bijvoorbeeld medewerkers bouwtoezicht, eigenaren van grote publieke gebouwen én constructeurs. Minister Ollengren wil de nieuwe richtlijn in september van dit jaar presenteren aan de Tweede Kamer.

• Download de Kamerbrief van minister Ollengren.
• Foto: OVV.