2 augustus 2021

Donderdag 15 juli jl. heeft koningin Máxima de 3D-geprinte stalen brug over de gracht van de Oudezijds Achterburgwal in Amsterdam geopend. De 12,5 m en 6,3 m brede voetgangersbrug is de eerste ter wereld met een volledig 3D-geprinte stalen draagconstructie.

Publieke uitnodigingen had de organisatie niet verstuurd. Begrijpelijk, een officiële ingebruikstelling mag natuurlijk niet uitlopen op een ‘spreading event’. Een bescheiden aantal genodigden, waaronder uiteraard de direct betrokken projectpartners en een handjevol omwonenden en passanten maakten de happening in het hartje van de hoofdstad mee. Het werd er niet minder memorabel op. De nieuwe brug over de gracht van de Oudezijds Achterburgwal in Amsterdam is de eerste voetgangersbrug in Nederland én in de wereld met een volledig 3D-geprinte stalen draagconstructie.

De constructie van twee driedimensionaal gebogen platen op een onderframe van buizen en dunne plaat, is compleet 3D geprint uit in totaal 4.500 kg. roestvast staal. Het printen gebeurde in de productiehal van MX3D op het Oosterdok in Amsterdam met de WAAM-techniek (Wire Arc Additive Manufacturing). Hierbij wordt een constructiedeel vervaardigd door lasrobots lasrupsen te laten stapelen. Het brugdek op het onderframe bestaat uit ‘traditionele’ dunne staalplaat.

‘We hebben aangetoond dat het mogelijk is om groot in metaal te printen. Met deze nieuwe technologie kunnen we metalen structuren produceren, zonder materiaalverspilling en flexibel in vorm en stijl. Zo kunnen we in de toekomst met minder materiaal produceren en in een geheel nieuwe vormentaal’, aldus MX3D-directeur Gijs van der Velden.

De brug is toegerust met sensoren die in de gebruikfase de (variabele) belastingen en mogelijke verplaatsingen en trillingen en omgevingsfactoren als temperatuur en luchtkwaliteit in de gaten houden. De data worden ingevoerd in een ‘digital twin’ van de brug: een dynamisch computermodel dat het werkelijke gedrag en de prestaties van de echte brug op de voet volgt. Zo kan, indien nodig, snel tot reparatie of aanpassing worden overgegaan.

Bovendien verschaffen de data de gemeente Amsterdam inzicht in de verkeersstromen over de brug en de drukte in het gebied. Onder aanvoering van het Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions wordt met behulp van de verzamelde gegevens onderzoek gedaan naar de acceptatie van slimme infrastructuur in de stad. Hierbij wordt gepoogd antwoorden te formuleren op vragen als ‘willen de burgers wel sensoren in hun leefomgeving?’ en ‘wat willen ze wat gemeten wordt en wat niet?’. Uiteraard zijn de data ook van nut voor het 3D-printen van staalconstructies in de toekomst.

Architect van de brug is Joris Laarman, tevens een van de oprichters van MX3D. Het constructief ontwerp is verzorgd door ARUP. Een veelheid aan bedrijven en organisaties heeft het project mede mogelijk gemaakt: ABB Robotics, Air Liquide, ArcelorMittal, Autodesk, Force Technologies, Heijmans, Imperial College Londen, Lenovo, Lloyd’s Register Foundation, The Alan Turing Institute en de Universiteit van Twente. De gemeente Amsterdam verleende de opdracht. De brug fungeert voor een periode van twee jaar als vervanger van de bestaande brug die een restauratie ondergaat.

De brug was al in het eerder in het openbaar te bewonderen tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, in 2018. Daar sleepte het project een Dutch Design Award in de wacht.

• Reportage van transport en plaatsing van de MX3D-brug (YouTube)
• Foto’s: Adriaan de Groot, Olivier de Guijter, Thea van den Heuvel.