23 maart 2021

Morgen (woensdag 24 maart) is ‘t zover. Dan komen, als het weer meewerkt, twee reusachtige hijskranen van Mammoet in actie om de evenzeer imposante ‘megatruss’ van het nieuwe hoofdtribunedak van het AZ-stadion op zijn plaats te leggen.

De kranen hijsen het enorme spant – zo’n 170 m lang en 600 ton zwaar – vanaf het parkeerterrein naast het hoofdgebouw over het stadion heen en plaatsen ‘t op vier speciaal ontwikkelde oplegpunten die de bewegingen en thermische uitzettingen van het spant kunnen volgen. Op een hoogte van zo’n 17 tot maximaal 22,5 m boven het maai-/voetbalveld dient het spant als drager van het dak van de hoofd-/VIP-tribune. Ook de andere drie tribunes krijgen nieuwe overkappingen. Deze daken worden echter gesteund door grote kraanspanten (9 m h.o.h.) in combinatie met een uitkragende ligger van 30 m.

Het ontwerp van het nieuwe stadiondak komt op het conto van ZJA Zwarts & Jansma Architects, IGG Bouweconomie, The Stadium Consultancy en als constructeur Royal HaskoningDHV. Dit ingenieursbureau deed ook het onderzoek, in opdracht van stadioneigenaar AZ, naar de technische oorzaken van het bezwijken van een deel van het bestaande tribunedak, in augustus 2019. De uitkomsten van dat onderzoek werden april vorig jaar bekend gemaakt. Bouwkundig en constructief ontwerp van het nieuwe dak zijn door BAM Bouw en Techniek en ASK Romein uitgewerkt tot uitvoeringsontwerp. Beide bedrijven zijn eveneens hoofdverantwoordelijk voor de bouw, die in mei vorig jaar van start is gegaan op basis van een turnkey overeenkomst met AZ.

Vergeleken met hun voorgangers lopen de nieuwe daken aan alle zijden 4 m extra door. Hierdoor worden alle tribuneplaatsen, ook die op de hoeken of dicht tegen het veld aan, beter uit wind en regen gehouden. De lichtmasten maken plaats voor LED-verlichting in de dakranden. Nu de uitvoering al behoorlijk ver is gevorderd, komt de robuuste inborst van de nieuwe dakconstructies voor eenieder duidelijk aan het licht. ‘Daarmee willen we een psychologisch effect sorteren’, verklaart architect Leon ten Wolde van ZJA ‘Als de bezoekers kunnen zien dat het een degelijke constructie is, gaan ze weer met een gerust hart onder het dak zitten. Hadden we voor dezelfde dakconstructie als eerst gekozen, zouden ze wellicht angst behouden voor een nieuwe instorting.’

Een ander verschil met de vorige dakconstructie is dat de kap een rechte lijn beschrijft in plaats van mee te lopen met de golvende contour van het stadion. ‘Dat heeft voornamelijk een praktische reden’, aldus Ten Wolde. ‘Het dakvlak in één lijn maakt het werken vanuit een onderhoudsinstallatie mogelijk. Dat was een grote wens van AZ’.

De keuze voor ándere dakconstructies is tevens ingegeven door de korte bouwtijd en de noodzaak om te bouwen terwijl het stadion in gebruik blijft. Ten Wolde: ‘We wilden het huidige stadion zo min mogelijk belasten met extra constructie, ook vanwege de discussies over de constructie die de instorting heeft veroorzaakt. Daarom wordt het dak boven de hoofdtribune gedragen door het mega-spant dat het bestaande gebouw ontlast voor ongeveer de helft aan totale dakbelasting. De dakconstructies van de andere drie tribunes hebben we vormgegeven als hijskranen die helemaal losstaan van de bestaande constructie. Deze constructies zijn volledig autonoom, vanaf de achterkant van de tribunes opgebouwd. De megatruss is op het eigen terrein achter het hoofdgebouw geassembleerd.’

Mega-spant (links) en kraanspant.

ASK Romein tekent voor de engineering, productie en montage van de staalconstructies en zorgt voor de conservering met een vierlaagse, weersbestendige coating. Reno Projecten ontfermt zich over de afbouw: met geprofileerde stalen dakplaten, in totaal 758 exemplaren van 75 cm breed, met overlap gelegd, en maar liefst 26,5 m lang. Gezamenlijk bedekken ze een dakoppervlakte van 10.751 m².

• De plaatsing van de megatruss, woensdag a.s., wordt live uitgezonden door onder meer regionale omroep NH Nieuws
• Foto’s: Ed van de Pol/AZ Media.