Bouwen met Staal | Veelzijdig, flexibel, duurzaam Bouwen met Staal

Circulaire belofte ingelost

Maximaal zes jaar zou de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam dienst doen als gerechtsgebouw. Na de komst van de permanente opvolger zou het complete gebouw worden gedemonteerd en op een andere locatie ge-remonteerd voor een nieuwe functie. Dat gebeurt nu in Enschede.

« terug naar Nieuws

6 oktober 2021

Maximaal zes jaar zou de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam dienst doen als gerechtsgebouw. Na de komst van de permanente opvolger zou het complete gebouw worden gedemonteerd en op een andere locatie ge-remonteerd voor een nieuwe functie. Dat gebeurt nu in Enschede.

Afgelopen zomer is demontagebedrijf Lagemaat uit Heerde gestart met het ontmantelen van het 5.600 m2 grote, vierlaagse gebouw op zijn eerste, tijdelijke plek aan de Amsterdamse Zuidas. Begin volgend jaar begint de herbouw als multifunctioneel bedrijfspand in Enschede. Nagenoeg alle oorspronkelijke componenten, van het staalskelet en de kanaalplaatvloeren tot en met de gevel-delen, zijn even gemakkelijk als met uiterste zorg uit elkaar gehaald en komen ‘één-op-één’ terug in de herbestemming. Een handjevol onderdelen dat toch minder geschikt blijkt voor hergebruik in Enschede, gaat Lagemaat toepassen bij andere projecten.

‘Het opnieuw gebruiken van de materialen is niet alleen duurzaam, deze manier van demonteren en re-monteren staat ook garant voor minder overlast dan traditionele sloopwerkzaamheden’, aldus het Rijksvastgoedbedrijf in een begeleidend persbericht. Als opdrachtgever van de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam zette het RVB indertijd zwaar in op circulariteit. Reductie van materiaalgebruik, minimalisering van bouw- en sloopafval en maximalisering van de restwaarde van het gebouw na de eerste gebruiksronde van zes jaar waren de voornaamste gunningscriteria.

Het consortium dpcp – Du Prie bouw & ontwikkeling en cepezedprojects – haalde de opdracht binnen met een circulair totaalconcept, gestoeld op het efficiënt en milieuvriendelijk monteren en later weer demonteren en opnieuw monteren van de elementen op alle niveau’s: constructie, afbouw en inbouw. Een gebouw als een ‘kit of parts’, zoals het verantwoordelijke architectenbureau cepezed ’t beeldend placht te verwoorden. Het leverde het project (onder meer) de Nationale Duurzaamheidprijs Staal 2018 op.

Ook Lagemaat plukt nu de vruchten van de de- en remontabele opzet. ‘We doen wel vaker circulaire klussen, maar dat is dan een hele tour. De rechtbank is er echt voor ontworpen’, vindt Arend van de Beek, programmamanager bij het demontagebedrijf. ‘Normaal staan we als ‘sloper’ ook aan het einde van het traject, nu staan we aan het begin.’ Sinds 1 juli van dit jaar zijn alle materialen van het gebouw eigendom van de initiatiefnemer van de herbouw, de Herstructureringsmaatschappij Overijssel. In nauwe samenspraak met de HMO heeft Lagemaat alle materialen geïnventariseerd en met onder meer 3D-scans vastgelegd in een landelijke materialendatabase. Grote componenten gaan straks ‘onverpakt’ per vrachtwagen naar hun nieuwe bestemming, de kleine onderdelen in containers.

‘De besparingen op CO2 en de ‘circular lessons learned’ houden we gedurende het project bij en we gaan samenwerken en kennis uitwisselen met onderzoekers, onderwijs, overheid en ondernemers’, belooft Lagemaat op haar website. ‘Zo zal alleen al het hergebruik van het casco in Enschede een CO2-besparing van circa 1.500 ton opleveren. Dat is meer dan 10.000 maal het auto-retourtje Amsterdam-Parijs-Amsterdam’.

  • Klik hier voor een projectbeschrijving Tijdelijke Rechtbank Amsterdam.
  • Een circulaire bouweconomie door het ontwerpen en bouwen op basis van hergebruik van bouwdelen óf herbruikbare bouwdelen wordt ook één van de basisbestanddelen van een naderend Staalbouwakkoord. Hierin gaan alle schakels in de staalbouwketen, van opdrachtgever en ontwerper tot bouwer en producent, hun gezamenlijke doelen en strategie bekrachtigen voor het verder ‘vergroenen’ van het bouwen met staal. De achtergronden en uitgangspunten van het akkoord en de weg ernaar toe worden openbaar gemaakt tijdens de Staalbouwdag, 11 oktober a.s. in Amsterdam.
  • Foto: cepezed / Leon van Woerkom.