9 september 2021

Als eerste staalfabrikant ter wereld is SSAB erin geslaagd fossielvrij staal te vervaardigen, met behulp van waterstof. Volvo Groep en Mercedes Benz AG zijn de eerste afnemers. Ze willen vanaf 2040 uitsluitend nog auto’s bouwen met fossielvrij staal. De Zweedse staalfabrikant zelf streeft ernaar om vanaf 2026 het fossielvrije staal op industriële schaal te produceren en vermarkten.

Het ‘groene’ staal is de uitkomst van samenwerking, sinds 2016, tussen SSAB, mijnbouwbedrijf en groot-leverancier van ijzererts LKAB en energiebedrijf Vattenfall. Samen ontwikkelden zij HYBRIT (Hydrogen Breakthrough Ironmaking Technology), een nieuwe techniek voor het zuiveren van ijzererts. In plaats van kolen of cokes wordt bij HYBRIT waterstof ingezet als reductor om ijzererts dat vloeibaar is gemaakt in de hoogovens om te zetten in zuiver ijzer, het zogeheten Direct Reduced Iron (DRI). De waterstof wordt, samen met zuurstof, gewonnen uit water via elektrolyse. Om de technologie in de praktijk te testen, hebben de drie partners een proeffabriek tot hun beschikking in het Zweedse Luleå

Met de productie van fossielvrij staal ofwel ‘waterstofstaal’ wordt een stevige stap gezet op de weg naar een duurzame, emissiearme staalproductie. SSAB acht het haalbaar om met behulp van HYBRIT de totale uitstoot van CO₂ in Zweden met tien procent te verminderen, in het naburige Finland zou de emissie met 7 procent omlaag kunnen.

SSAB is niet de enige producent die wil overstappen op waterstofstaal. Vergelijkbare voornemens, plannen en experimenten zijn gaande bij thyssenKrupp in Duisburg, ArcelorMittal in Gent (België) en Tata Steel Nederland in IJmuiden.

Momenteel valt de productie van staal met waterstof vooralsnog duurder uit dan met kolen of cokes. Maar dat zomaar veranderen, als wereldwijd de CO₂-heffingen stijgen en de productie van waterstof een grotere omvang gaat aannemen.

• Ter nadere kennismaking met HYBRIT publiceerde Vattenfall eind 2017 deze introductievideo. Vorig en dit jaar voegde het energieconcern er deze vijfdelige video-serie aan toe: episode 1: initiative, episode 2: research, 3: It starts in the mine, 4: Fossil free electricity is the key, 5: Addressing the root cause.
• Foto: Vattenfall