21 januari 2022

Ook in 2022 blijft de productie van de Nederlandse bouwindustrie groeien, zo blijkt uit de actuele outlook Bouw van ING. Na een ingetogen opleving van 2% in 2021, volgend op de krimp van –1,1% in 2020, wordt voor 2022 wederom een lichte productietoename verwacht van zo’n 3%. Volgens de bankier zijn het groter aantal bouwvergunningen en het herstel van investeringen in bedrijfsgebouwen de voornaamste aanjagers van de groei.

Na zes jaren van groei werd de bouwsector in coronajaar 2020 voor het eerst weer geconfronteerd met een afname van het productievolume. De teruggang met 1,1% liet zich vooral verklaren uit afgenomen afgifte van omgevingsvergunningen (vooral voor de bouw van nieuwe woningen), de stikstofproblematiek (met vooral een remmende werking op de aanleg van nieuwe infrastructuur) en de terugval in investeringen in bedrijfsvastgoed (als gevolg van de onzekere economische situatie in het algemeen).

In 2021 sloeg het tij ten gunste om. De financiële positie van consumenten en bedrijven bleek toch minder verslechterd, de economie groeide weer en de investeringsbereidheid nam toe. Hierdoor tekende zich al vrij vroeg in het jaar een herstel af binnen de utiliteitsbouw. De infrastructuur bleef hinder ondervinden van stikstof en PFAS.

Ontwikkeling van het productievolume van de bouwsector (bron: CBS en ING Research).

Voor het nieuwe jaar 2022 schetst ING’s senior sectoreconoom Maurice van Sante een positief scenario: ‘Voor volgend jaar verwachten we dat de bouw verder groeit (+3%). In augustus 2021 hadden bouwbedrijven al gemiddeld 9,9 maanden werk in de orderportefeuille. Dit is een halve maand meer dan aan het begin van 2021. Doordat het aantal bouwvergunningen voor nieuwbouw stijgt, kan dat volgend jaar leiden tot meer productie. Ook verwachten we dat de groei in 2022 van de investeringen in bedrijfspanden verder doorzet. Daarentegen blijft vooral de infrasector ook volgend jaar nog last houden van de stikstofproblematiek.’

Ook geeft de bank een waarschuwing af voor hogere prijzen van bouwmaterialen, en dan met name van cement, beton en baksteen. Tot begin dit jaar zijn de prijzen van bouwmaterialen van hout, staal en kunststof gestegen. Belangrijk debet hieraan is dat de vraag naar deze bouwmaterialen wereldwijd niet is afgenomen omdat in veel landen de bouwproductie tijdens de coronapandemie niet of nauwelijks is afgezwakt. Vooral toeleveranciers van hout zijn hier niet op berekend geweest, waardoor tekorten zijn ontstaan, stelt ING vast. Als voorraden van toeleveranciers van stalen of houten bouwmaterialen dan afnemen, resulteert dat al snel in prijsverhogingen.

De prijzen van beton, cement en baksteen zijn tot nu toe slechts beperkt gestegen. Dat komt omdat toeleveranciers van deze bouwmaterialen minder te duchten hebben van internationale concurrentie. Hierdoor blijven hun prijzen langer stabiel, aldus de bankeconomen. Voor dit jaar voorziet de bank echter wel een prijsstijging. De productie van materialen als beton kost relatief veel energie en de energieprijzen zijn fors omhoog gegaan. Producenten zien zich gesteld voor hogere energiekosten en zullen deze hogere kosten toch gaan doorberekenen in de materiaalprijzen. De prijsstijgingen zullen echter tijdelijk zijn, denkt ING, omdat de gasprijzen komend voorjaar waarschijnlijk weer gaan dalen.

Ontwikkeling van de inkoopprijzen bouwmaterialen sinds april 2020 (bron: CBS en ING Research).

Bijna tweederde van de bouwbedrijven in ons land is voornemens de hogere inkoopprijzen van bouwmaterialen en -producten door te (blijven) berekenen aan de klant, zo laat ING weten. Bij nieuwe, vaak kortlopende bouwprojecten gaat dat in het algemeen redelijk goed lukken. Bij lopende, doorgaans langdurige projecten wordt dat lastig. Deze projecten zijn dikwijls aangenomen voor een vaste prijs, op grond van indertijd lagere materiaalkosten.

• Bekijk hier de complete outlook Bouw van ING.
• Foto: herbestemming NSDM-scheepsbouwloods voor horecagelegenheid IJver (Dynamo Architecten, Strackee bouwadviesbureau, © Wijnanda Duits).