Het onderzoek is begin dit jaar uitgevoerd onder 1.007 ondernemers, onder meer in de ICT, industrie en bouw. Bedrijven met maximaal 250 medewerkers hebben deelgenomen. Het onderzoek dient ter tussentijdse evaluatie van het nationale Smart Industry-programma. Hiermee wil de Kamer van Koophandel (KVK) samen met onder meer FME, Koninklijke Metaalunie en het Ministerie van Economische Zaken een impuls geven aan de digitalisering van de Nederlandse maakindustrie.

Het Smart Industry-programma loopt sinds 2014. In 2016 zijn de effecten van de campagne voor het eerst gemeten. Vergeleken met vier jaar geleden blijkt de naamsbekendheid van Smart Industry er in 2020 een stuk beter voor te staan. Van de ondervraagde bedrijven is nu 49% bekend met het begrip. Toen was dat nog 15%. Daarentegen weet nog steeds slechts een beperkt deel (7%) van de bedrijven wat Smart Industry behelst. De meeste kennis blijkt aanwezig bij de maakindustrie. Binnen deze tak van industrie weet 44% van de ondernemers goed of in elk geval bij benadering wat Smart Industry betekent.

Dat het programma haar einddoel nog niet heeft bereikt, blijkt ook uit het percentage ondernemers dat openstaat voor implementatie van Smart Industry in de eigen bedrijfsvoering. Ten opzichte van 2016 is dat percentage nauwelijks veranderd (nu 31%, toen 30%).

Vooral de ondernemers in de IT, groothandel en industrie zien interne kansen voor Smart Industry. Ze denken digitale technologieën aan te wenden voor de inzet van feedback van klanten bij het verbeteren van producten of de klanttevredenheid, voor het (door)ontwikkelen van producten, voor de flexibilisering van de productie en voor efficiencyverbetering van de productie (z.a. ‘first time right’). Momenteel wordt Smart Industry vooral toegepast om producten en diensten meer flexibel en meer op maat aan te bieden. In de praktijk komt het vaak neer op het digitaal verbinden van apparaten, machines en organisaties via automatisering, robotisering en het delen van data in de keten.

Heeft drie van de tien ondernemers wel fiducie in Smart Industry, vier van de tien ziet er (nog) geen brood in. Dat zijn dan vooral ondernemers buiten de industrie en ICT, zoals zakelijke dienstverleners en bouwers. Voornaamste reden: geld. Bijna een kwart van de sceptici laat weten geen of te weinig investeringsbudget te hebben. Een op de zes ondernemingen heeft onvoldoende zicht op de daadwerkelijke opbrengsten: meer omzet of minder kosten (of beiden)? Ook capaciteit en doorlooptijd worden vaak opgevoerd als belemmeringen om Smart Industry in te voeren.

• Het onderzoeksrapport kunt u hier downloaden.

• Foto’s: Oók Smart Industry: 3D-printen van een voetgangersbrug, met lasrobots bij MX3D in Amsterdam (foto boven: © Olivier de Gruijter, foto onder: Thijs Wolzak).