Page content
Gevels en daken uitgevoerd met staalplaat kunnen elk gewenst karakter geven aan een gebouw. Ontwerpers hebben met dit materiaal veel vrijheid in de vormgeving en een grote keuze in kleuren en verschijningsvormen. Voorgelakt staal is verkrijgbaar in veel kleuren en de beschikbare bewerkingstechnieken zijn legio. De brochures Stalen gevels en daken voor woningen, Staaltjes van woningen, Metalen sandwichpanelen in de bouw en Geprofileerde staalplaat voor daken en gevels tonen dat een dunne staalplaat in de gevel chique kan zijn, of juist speels. Met een gevel uit staalplaat kan nieuw elan worden geven aan een verouderd wooncomplex. Maar vooral: dunne staalplaat kan zich als een kameleon aanpassen aan de sfeer van elk project.
Foto's: Geprofileerde metaalplaat in bedrijfsgebouw Krachtig koppel in Berkel-Enschot, ontw.: Équipe, foto: Rianne Vrijdag.
Functies
De gevel en het dak omsluiten de constructie en vormen samen de huid van het gebouw. Naast de architectonische expressie zijn er andere functies van de gebouwhuid. Een ander nut is het scheiden van het binnen- en het buitenklimaat door het regelen van met name de wind- en waterhuishouding, de temperatuur en de luchttoevoer. Maar ook in de brandveiligheid – onder meer het voorkomen van brandoverslag – speelt de huid een essentiële rol.
Samenstelling en bouwfysica
De scheidingsconstructie van de gebouwhuid bestaat zelden uit één enkel materiaal: de keuze van de verschillende materialen hangt af van de gewenste functies en de eisen. Stalen gevels en daken hebben een aantal eigenschappen waarmee bij het bouwfysisch ontwerp rekening moet worden gehouden. Om te voldoen aan de specifieke eisen kan een stalen beplating goed worden gecombineerd met andere materialen, zoals isolatiemateriaal, afdichtingsbanden, dampremmende voorzieningen (vaak folies) en afwerkingsmaterialen. In toenemende mate wordt aandacht besteed aan de luchtdichtheid.
Systemen
| gevel | dak (plat) | dak (schuin) |
| opbouwsysteem (binnendoos + isolatie + buitenbeplating) | warmdak (dakplaat + isolatie + dakbedekking) | sandwichpaneel (dakhelling minimaal 5˚, afhankelijk van detaillering) |
| sandwichpaneel | | opbouwsysteem (dakhelling minimaal 5˚, afhankelijk van detaillering) |
| speciaal (zogeheten 'carrier') sandwichpaneel + buitenplaat | | |
Foto's: sandwichpaneel met weervast stalen buitenhuid in bedrijfsgebouw Toyota Material Handling in Ede, ontw. en foto: Rempt van der Donk architecten.
Belangrijkste kenmerken
| gevel of dak | sterke punten | aandachtspunten |
| opbouwsysteem | grote keuzevrijheid in type buitenplaat | koudebruggen (afhankelijk van het type opbouwsysteem) |
| | hoge brandwerendheid | aansluitdetails voldoen lastig aan esthetische en technische eisen |
| | hoge geluidisolatie en goede mogelijkheden voor geluidabsorptie | |
| sandwichpaneel | snelle montage (binnendoos en buitenbeplating én isolatie in één element gecombineerd) | minder goed handelbaar op de bouwplaats |
| | geprefabriceerd onder optimale condities | openingen in de panelen beperkt mogelijk |
| warmdak | geperforeerde uitvoering mogelijk voor akoestische verbetering | wateraccumulatie |
| | ronde dakvormen gemakkelijk te maken | |
Literatuur
Deze pagina is een korte samenvatting van paragraaf 2.1 uit het boek Hallen, een publicatie van Bouwen met Staal. Meer informatie over dit onderwerp is te vinden in de brochures Stalen gevels en daken voor woningen en Staaltjes van woningen.
Stalen gevels en daken voor woningen (Bouwen met Staal, 2007) laat zien dat het materiaal staal zich als een kameleon aanpast aan verschillende woningtypen en dat de ontwerper hiermee gemakkelijk kan inspelen op trends. De brochure toont inspirerende voorbeelden van het gebruik van dunne staalplaat in gevels en daken voor woningen.
Staaltjes van woningen (Bouwen met Staal, 2004) is bestemd voor opdrachtgevers en architecten die actief zijn in de Nederlandse woningbouw. Aan de hand van recente projecten toont de publicatie de mogelijkheden van staal voor verschillende woningtypen: vrijstaande en geschakelde woningen, appartementen-gebouwen en renovatieprojecten.
