Een sandwichpaneel is een geprefabriceerd en compleet afgewerkt bouwelement.
Een sandwichpaneel is een geprefabriceerd en compleet afgewerkt bouwelement.
Page content
Het sandwichpaneel dankt zijn naam aan de gelaagde opbouw: een isolerend kernmateriaal (meestal kunststofschuim – ook wel aangeduid met hardschuim – en soms minerale wol) met aan beide zijden een dunne metalen plaat. Deze plaat heet de huid van het paneel en is meestal (licht) geprofileerd. Het kernmateriaal en de huiden werken constructief samen: daardoor is een sandwichpaneel zowel sterk als stijf met een minimaal materiaalgebruik.
Metalen sandwichpanelen worden in pakketten aangevoerd naar de bouwplaats. DB Schenker in Venlo, ontw.: Quadrant4, foto: Reijrink Staalconstructie.
Sandwichpanelen worden tegenwoordig ook gecombineerd met een geprofileerde buitenbeplating als alternatief voor een opbouwsysteem vanwege de snelle montage en de geringere dikte bij een gelijke warmteweerstand. Hiervoor wordt een speciaal sandwichpaneel gebruikt met een wat dikkere buitenhuid. Een dergelijk paneel heet een carrier-paneel: op de buitenste stalen huid wordt dan een railprofiel geschroefd, waarop vervolgens de buitenbeplating wordt bevestigd.
Foto's: metalen sandwichpanelen zijn snel en eenvoudig te monteren. Dolwin Alpha omvormerplatform, ontw.: IV Oil & Gas, foto: InterDam.
Metalen sandwichpanelen vinden voornamelijk een toepassing in gevels en in (licht)hellende daken met een helling van minimaal 5˚, afhankelijk van de wijze van uitvoeren. In principe zijn sandwichpanelen ook geschikt voor een plat dak, maar er moet dan wel een waterdichte afwerking worden aangebracht.
Metalen sandwichpanelen toegepast in zowel gevel als dak. Havengebouw Jachthaven ’t Raboes in Eemnes, ontw.: Y.e.AH! architecten (Jo Van Den Berghe en Lenie Dhooghe), foto: Hans R. Visser.
Materiaaleigenschappen van kernmaterialen
kunststofschuim
kunststofschuim
minerale wol
eigenschap
PIR
PUR
steenwol
soortelijke massa ρ (kg/m3)
40
35–55
80–175
warmtegeleidingscoëfficiënt λ (kW/mK)
21–23
20–30
39–45
brandbaarheid (klasse, volgens NEN-EN 13501-1)
B/C
B/C
A1/A2
Minerale wol is zwaarder dan kunststofschuim en heeft een lagere isolatiewaarde: panelen met een vulling van minerale wol zijn (bij een gelijke isolatiewaarde) doorgaans tweemaal zo dik dan panelen met een vulling van schuim. Het voordeel van minerale wol is echter dat de materiaaleigenschappen gunstiger zijn; zo kunnen sandwichpanelen met een vulling van bijvoorbeeld steenwol een brandwerendheid bereiken van 180 minuten.
Fabricage
Sandwichpanelen worden op twee manieren vervaardigd: continue of discontinu. Panelen met een kern van PIR (of PUR) worden bijna altijd continu vervaardigd; bij de andere kernmaterialen zijn beide fabricagemethoden gebruikelijk. Sandwichpanelen worden altijd op specificatie van de klant gefabriceerd. De gemiddelde levertijd bedraagt drie tot vier weken; voor speciale producten is de levertijd meestal langer. Openingen voor bijvoorbeeld ramen of afvoerkanalen worden doorgaans achteraf in het paneel gezaagd. Daardoor vermindert de sterkte van het paneel, afhankelijk van de grootte en de positie van de opening. Zo nodig zijn bij discontinu vervaardigde panelen extra inwendige verstijvingen aan te brengen. Gebogen panelen worden discontinu vervaardigd, maar zijn ook te verkrijgen door een recht paneel uit een continue productie naderhand te laten buigen door een gespecialiseerd bedrijf.
Continue productie van metalen sandwichpanelen.
Discontinue productie van metalen sandwichpanelen.
Detailleren
Bouwen met Staal heeft samen met (het voormalige) SBR een groot aantal referentiedetails ontwikkeld voor stalen gevelsystemen. Deze details zijn gratis te downloaden.
Literatuur
De brochure 'Metalen sandwichpanelen in de bouw' (Bouwen met Staal, 2003) is bedoeld voor iedereen die sandwichpanelen in de bouw toepast óf wil toepassen: architecten, constructeurs, bouwers en beheerders. De publicatie geeft praktische informatie voor het ontwerpen, detailleren, monteren en onderhouden.
