Volgens de economen van ABN Amro dikt de bouwproductie, als gevolg van de coronacrisis, dit jaar met 4,5 procent in. Voor volgend jaar moet rekening worden gehouden met een productieafname van 2,5 procent.

De directe effecten van corona op de bouwsector zijn beperkt, aldus de bouweconomen. De Nederlandse bouw importeert betrekkelijk weinig bouwmaterialen en de maatregelen van de overheden hebben niet direct betrekking op bouwprojecten. Wel gaat de sector veel hinder ondervinden van teruglopende investeringen.

Zo krijgt de woningbouw al over afzienbare tijd te maken met uitval van de vraag. In onzekere tijden stellen consumenten de aankoop van een nieuwe woning naar verwachting uit. Op dit moment worden al aanmerkelijk minder nieuwe woningen gebouwd vanwege de schaarse bouwgrond, hoge bouwkosten, trage vergunningsprocedures en de daarmee samenhangende stikstofproblematiek. De afname van de vraag en de teruggang in bouwactiviteit houden elkaar echter redelijk in evenwicht, vindt ABN Amro. In tegenstelling tot nieuwbouw krijgt de renovatie van woningen wel direct harde klappen: niet alleen omdat consumenten investeringen uitstellen, maar ook omdat ze nu liever geen bouwpersoneel over de vloer hebben.

Ook de utiliteitsbouw krijgt naar verwachting van doen met vertraging of uitstel van investeringen van bedrijven in nieuwbouw of renovatie van vastgoed. Ondanks de economische steunmaatregelen van de overheid, lopen de bedrijfsinvesteringen dit jaar en volgend jaar hard terug.

De grond-, weg- en waterbouw (gww) heeft minder last van de coronacrisis, verwacht de bank. Van ongeveer driekwart van de infraprojecten in ons land is de overheid de opdrachtgever. Overheden kunnen in deze crisistijd extra investeren in de infrasector om zo de economie te stimuleren. In deze sector blijft de stikstofproblematiek een struikelblok. Dat maakt ’t lastiger om (versneld) nieuwe projecten te starten. Voor renovatie en onderhoud van bestaande werken zijn vaak al vergunningen afgegeven. Hierdoor is het betrekkelijk eenvoudig om deze projecten naar voren te halen.

ABN Amro verwacht dat de productiviteit in de bouw ook te lijden krijgt van vertragingen in de levering van bouwmaterialen. Het kan zijn dat het transport van materialen naar bouwlocatie langer gaat duren of dat materialen elders moeten worden ingekocht. Dat kan vertragend en kostenverhogend werken. De producenten en groothandel in bouwmaterialen zullen hiervan als eerste de gevolgen ondervinden.

Bovendien is binnen de bouwsector naar verwachting straks minder personeel beschikbaar. Medewerkers worden ziek of blijven bij verkoudheidsklachten uit voorzorg thuis. Ook keren veel Oost-Europese arbeidskrachten terug naar hun landen van herkomst. En thuiswerken is in de uitvoerende bouw geen optie. De productiviteit zal dan ook sterk teruglopen, denkt de ABN. De bankprognose lijkt vooralsnog bevestigd door de uitkomsten van een recente ledenenquête van Bouwend Nederland. Ruim 60 procent van de aangesloten bouwbedrijven heeft nu al te maken met werkuitval, ruim 74 procent verwacht omzetverlies.

• Foto: Het Platform, Utrecht (Venhoeven CS).