De steun is bestemd voor twee projecten die momenteel lopen bij ArcelorMittal in Gent: Steelanol en Torero. Gezamenlijk dienen deze projecten – indachtig de klimaatdoelstellingen van de EU – uit te monden in een reductie van de CO₂-uitstoot met 350.000 ton op jaarbasis. Dat is vergelijkbaar met de CO₂-emissie van een kwart miljoen personenauto’s per jaar.

Het project Stellanol heeft vooralsnog geresulteerd in een demonstratie-installatie (ter waarde van 165 miljoen euro) op industriële schaal. Met de installatie is een goed deel van de koolstofhoudende afvalgassen van de hoogoven af te vangen en biologisch om te zetten in gerecyclede koolstofethanol. Dit bio-ethanol is bruikbaar als vloeibare brandstof of in te zetten bij de productie van kunststoffen. De achterliggende technologie is ontwikkeld door ArcelorMittal-partner LanzaTech, samen met Primetals en E4tech. Stellanol wordt waarschijnlijk over twee jaar afgerond. Dan is een fabriek beschikbaar die tot 80 miljoen liter gerecyclede koolstofethanol per jaar kan produceren. De staalonderneming verwacht dat de nieuwe productiefaciliteit direct zo’n 25 nieuwe vaste banen gaat opleveren.

Torero staat voor een grootschalige demonstratie-installatie (van 50 miljoen euro)  om afvalhout om te zetten in biokoolstof. Biokoolstof dient ter gedeeltelijke vervanging van de fossiele poederkolen die momenteel nog in de hoogoven worden geïnjecteerd. De installatie komt uit de collectieve koker van ArcelorMittal, Torr-Coal, Renewi, Joanneum Research Centre, de Universiteit van Graz en de Technische Universiteit van Chalmers en wordt naar verwachting eind 2022 in bedrijf genomen. In eerste instantie gaat de Torero-fabriek per jaar maximaal 60.000 ton afvalhout omzetten in zo’n 40.000 ton biokolen. In de tweede fase, nadat de eerste Terero-reactor is gestart, wordt de productie verdubbeld. Voor de exploitatie van de fabriek zal een tiental nieuwe permanente arbeidsplaatsen nodig zijn.

Geert Van Poelvoorde, CEO van ArcelorMittal Europe – Flat Products, is ingenomen met de steun van de EU: ‘Tot nu toe hebben we meer dan 250 miljoen euro geïnvesteerd in de ontwikkeling en het testen van technologie die zal helpen om de staalproductie koolstofneutraal te maken, door gebruik te maken van onze R&D-faciliteiten over de hele wereld. Deze twee projecten zijn onze eerste grootschalige implementaties van nieuwe baanbrekende oplossingen, als onderdeel van ons engagement om de koolstofuitstoot te verminderen en de staalproductie te transformeren. Met de steun van de EIB en de Europese Commissie kunnen we de technologieën en de overgang van staal naar koolstofneutraliteit opschalen en zo een belangrijke rol spelen bij de verwezenlijking van de groene ambities van Europa.'

Die rol is dan ook niet vrijblijvend. ArcelorMittal Europe heeft zich gecommitteerd aan de klimaatdoelen van de EU, zoals vastgelegd in het Akkoord van Parijs en de Green Deal. Dat houdt in dat de CO₂-uitstoot door de staalproductie per 2030 met dertig procent moet zijn gereduceerd, om uiteindelijk per 2050 op nihil uit te komen.

Het besluit om de ArcelorMittal-projecten geldelijk tegemoet te komen, krijgt nadere verklaring van Mariya Gabriel, Europees commissaris voor innovatie, onderzoek, cultuur, onderwijs en jeugdzaken: 'Met deze door de EU gesteunde lening kunnen wij aantonen dat de Europese staalfabrieken concurrerend kunnen zijn en tegelijkertijd de koolstofuitstoot kunnen verminderen en ons helpen onze klimaatdoelstellingen te bereiken. Meer nog, als we investeren in Europees onderzoek, onderwijs en innovatie kunnen we het mondiale leiderschap tonen dat deze industrieën en de mensen en gemeenschappen die ze ondersteunen voor toekomstige generaties kan veiligstellen en versterken.'

• Afbeelding: impressie Steelanol- en Torero-fabrieken bij ArcelorMittal in Gent.