Bouwen met Staal | Veelzijdig, flexibel, duurzaam Bouwen met Staal

Kantoor EPO, Rijswijk

Eind 2017 nemen de 1.750 medewerkers van EPO (European Patent Office) hun intrek in een nieuw hoofdkantoor in Rijswijk. Op dit moment gaat de staalconstructie in rap tempo omhoog, om over enige tijd ‘aan te tikken’ op een hoogte van 107 m boven het bedrijventerrein Plaspoelpolder aan de A4. Precies zoals de Frans-Nederlandse architectencombinatie Ateliers Jean Nouvel en Dam & Partners het voor ogen heeft.

« terug naar Architect + Staal maart 2016

‘The location calls for a proposal that reveals its real nature, the eternal issue of the specific magic of a place’, stelde Jean Nouvel bij de presentatie van het ontwerpvoorstel voor EPO’s ‘Main Building’, ‘Our proposal is to introduce a flagship of noble scale and proportion whose materiality is unsettling and whose geometric abstraction, total. This building is calm and serene, nothing can touch it, it’s part of the sky’.

Met het voorstel won de architectencombinatie in juli 2013, tezamen met de TBI Groep, de internationale competitie voor design & build van het hoofdkantoor. Het architectonisch ontwerp voorziet in zo’n 85.000 m2 flexibele werkomgeving, vervat in een volume van 107 m hoog, 150 m lang en slechts 12,6 m breed. De slanke schijf gaat vrijwel geheel gehuld in glas. In de gevels vinden het water van de omringende plas en de Hollandse luchten daarboven hun weerspiegeling. Hierdoor lijkt het gebouw, ondanks de toch flinke maatvoering, soms bijna op te gaan in zijn omgeving. In elk geval wordt voorkomen dat de bouwmassa zich binnen zijn stedelijke context te dominant presenteert.

Sinds de winst in de D&B-competitie in juli 2013 vallen ontwerp en uitvoering onder de verantwoordelijkheid van het consortium New Main, met daarin de TBI-bedrijven J.P. van Eesteren, HEVO, Wolter & Dros en Croon Elektrotechniek en de beide architectenbureaus. Zonneveld Ingenieurs schoof aan als hoofdconstructeur en produceerde een constructief ontwerp dat aan velerlei verwachtingen kan beantwoorden: vrij indeelbare en aanpasbare kantoorplattegronden, transparantie, gewichtsreductie en een hoog bouwtempo op een relatief kleine en omsloten kavel, direct naast het huidige EPO-kantoor waar weinig ruimte is voor opslag van bouwmaterialen en inzet van materieel.

De draagconstructie bestaat uit een staalskelet met Slimline-vloeren op de verdiepingen. Deze lichtgewicht constructie staat via grote poeren op een betonnen fundering. In de poeren zijn zes stalen voetplaten van elk 16 ton geïntegreerd. Deze voetplaten spreiden de (stabiliteits)belasting over de fundering. Onder de betonnen basis zitten in totaal 1.250 funderingspalen.

RijnDijk Construction is inmiddels druk met de montage van de staalconstructie. Hieraan is een intensief tweejarig traject voorafgegaan; van system engineering tot en met uitgewerkt logistiek plan. Daarbij hebben Zonneveld, RijnDijk en J.P. van Eesteren als integraal team de staalconstructie geoptimaliseerd. Zo zijn enkele kolommen van de onderbouw – de onderste vijf bouwlagen – uitgevoerd als triple HD-kolommen, de zwaarste profilering. Deze kolommen zijn maximaal 22 m lang. De spanten zijn zo’n 18 m lang en 6 m hoog en zijn daarom ’s nachts per speciaal breedtetransport naar de bouwlocatie afgereisd. De spanten zijn op hun plek gehesen met een mobiele 300-tons kraan die dicht bij de verschillende hijslocaties kan komen. Begin deze maand zijn de laatste spanten van de onderbouw gemonteerd. Hiermee is de hoogbouw begonnen, volgens het schema van één verdieping per week.

De glazen omhulling van het gebouw wordt straks uitgevoerd als voorzetgevel. Aan de snelwegzijde komt de glazen buitenhuid op zo’n 6 m afstand van de eigenlijke gebouwgevel, aan de andere langszijde bedraagt de onderlinge afstand 3 m. De tussenliggende ruimten dienen voor de natuurlijke ventilatie van de kantoorruimten. Ze worden ingericht als binnentuin die tevens het daglicht filtert.

Als EPO eind volgend jaar het nieuwe kantoor heeft betrokken, wordt het bestaande kantoor uit 1972 gesloopt en een parkachtige tuin aangelegd. Met het totale nieuwbouwproject is een investering van 205 miljoen Euro gemoeid. Het benodigde budget wordt geheel door EPO zelf opgebracht.