Bouwen met Staal | Veelzijdig, flexibel, duurzaam Bouwen met Staal

Tijdelijke Rechtbank Amsterdam

Een semipermanent gebouw met duurzame prestaties. Dat is de Tijdelijke Rechtbank Amsterdam. Het ontwerp van architectenbureau cepezed voldoet aan de functionele eisen die je doorgaans alleen aantreft bij referentieperioden van 25 jaar of meer. En passend bij de beoogde levensduur van het tijdelijke gebouw is vol ingezet op hergebruik van interieur, installaties, afbouw, vloeren en staalconstructie.

« terug naar Architect + Staal maart 2016

Met zo’n 5.400 m2 vloeroppervlakte, verdeeld over vier bouwlagen, gaat de nieuwbouw aan de Fred. Roeskestraat bij de Zuidas vanaf het derde kwartaal van dit jaar onderkomen bieden aan de rechtbank voor een periode van maximaal zes jaar. Daarnaast blijven ook twee torens van het huidige Parnascomplex aan de Parnassusweg in gebruik. De tijdelijke nieuwbouw en de bestaande torens worden verbonden via een nieuwe, opgetilde voetgangersbrug. Mettertijd neemt een nieuw permanent gebouw op de kavel van de oudbouw de huisvestingsfunctie definitief over.

Voor de tijdelijke huisvesting presenteerde opdrachtgever Rijksvastgoedbedrijf een programma van eisen dat niet onder doet voor dat van een permanente gebouw. Zowel in veiligheid, logistiek en akoestiek als in comfort en representativiteit dient het gebouw, ondanks het interim-karakter, de rechtbankprocessen optimaal te accommoderen. Daarbovenop vraagt het Rijksvastgoedbedrijf, vanuit zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid, om reductie van materiaalgebruik, minimalisering van bouw- en sloopafval en maximalisering van de restwaarde van het tijdelijke gebouw.

Het bevredigende antwoord kwam van het consortium dpcp. Dit samenwerkingsverband van Du Prie bouw & ontwikkeling en cepezedprojects introduceerde een circulair totaalconcept voor het tijdelijke gebouw waarbij op elk niveau (constructie, afbouw en inbouw) de mogelijkheden van hergebruik en recycling worden benut.

De hoofddraagconstructie is dan ook van staal, met geboute verbindingen. Hierdoor is de constructie later volledig ‘remontabel’ en herbruikbaar op een andere locatie, bijvoorbeeld als (tijdelijke) school, kantoor of laboratorium. De posities van de kolommen en de verdiepinghoogten zijn zó gekozen dat ze zich ook prima lenen voor andere gebouwfuncties.

Voor het vloersysteem worden re-montabele kanaalplaten ingezet. Om de vloerelementen over een jaar of vijf opnieuw te gebruiken, bedacht IMd Raadgevende Ingenieurs een speciale, demontabele koppeling van de kanaalplaten aan de staalconstructie. Elke kanaalplaat is toegerust met vier stalen staven met schroefbussen aan de uiteinden. Twee staven lopen horizontaal en worden verbonden met de dragende stalen ligger. De andere twee buigen naar beneden en worden gekoppeld aan de staalconstructie om de stijfheid van de vloer te garanderen. Dankzij deze demontabele verankeringen zijn de platen later schadevrij te demonteren en uit het staalskelet te hijsen. De gebruikelijke, gestorte dekvloer maakt plaats voor een losse computervloer die op zijn beurt ook weer eenvoudig te demonteren is. Naast staalskelet en vloeren zijn nagenoeg alle andere onderdelen van het gebouw ook geprefabriceerd. Hierdoor kan op locatie sneller, schoner en stiller worden gebouwd.

Met het circulaire concept wordt voortgebouwd op CENTRA.AL, een eerder door Cepezedprojects ontwikkeld concept dat tijdelijke gebouwen geschikt maakt voor uiteenlopende functies op verschillende locaties en voor alternatieve financieringsvormen. Bij CENTRA.AL worden gebouw en grond als het ware fysiek losgekoppeld. Het gebouw wordt een ‘product’.

In het verlengde hiervan willen Du Prie en cepezedprojects binnenkort ook de Stichting Gebouw als Product in het leven geroepen. Deze stichting gaat de flexibiliteit van de gebouwde omgeving op het niveau van gebouwen als geheel onderzoeken en stimuleren. Hiertoe is de samenwerking aangegaan met onder meer TU Delft. Voormalig Bouwend Nederland-voorzitter Elco Brinkman fungeert als ambassadeur van de stichting.

Het rechtbankproject is sinds de zomer van vorig jaar in uitvoering. In het kader van het DBM&R-contract (Design, Build, Maintain & Remove) verzorgt Cepezedprojects de projectontwikkeling en -coördinatie en Du Prie de bouw. cepezed is betrokken als architect en interieurontwerper. IMd raadgevende ingenieurs levert het constructief ontwerp en LBP|Sight het advies op het gebied van duurzaamheid, akoestiek en brandveiligheid. Het installatietechnisch advies is van ingenieursbureau Linssen. Aanleg en onderhoud van de installaties komen voor rekening van Schoonderbeek installatietechniek en Putman installaties. De staalconstructie wordt geleverd door Dijkstaal uit Maassluis. De oplevering is het derde kwartaal 2016 voorzien.