OPCW (Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons) staat internationaal te boek als de organisatie die zich aanhoudend en met aanzienlijk succes inzet voor het terugdringen van het gebruik van chemische wapens in de wereld. ’t Heeft de organisatie in 2013 al de Nobel Prijs voor de Vrede opgeleverd. Het mondiale aanzien van OPCW krijgt extra glans door de komst van het ChemTech Centre in Nootdorp: een ‘fully equipped’, multifunctionele thuisbasis voor de activiteiten op het gebied van onderzoek, analyse, voorlichting en training. Het ontwerp van de nieuwe ‘hub’ komt van Ector Hoogstad Architecten.

Het Centre for Chemistry and Technology in Nootdorp (ZH) is sinds begin vorig jaar de lang begeerde opvolger van de voormalige Laboratory and Equipment Store van OPCW in Rijswijk. Door de expansie en evolutie in onderzoeksactiviteiten had deze vestiging, in gebruik sinds 1996, al enkele jaren te kampen met groeiend ruimtegebrek en verouderende infrastructuur. Bovendien bood de (gehuurde) oudbouw geen mogelijkheden voor de noodzakelijke bouwkundige en installatietechnische vernieuwingen.

Die besognes zijn passé. Een moderne nieuwbouw van 5.700 m², aan de A12 en in de directe nabijheid van de stad van vrede en recht (Den Haag), voorziet in de actuele en toekomstige ruimtelijk-functionele behoeften van de eigenaar. Die behoeften werden eind 2017 door OPCW in een programma van eisen vastgelegd. De benodigde gelden voor het project werden (vrijwillig) bijeengebracht door OPCW-lidstaten, in een ChemTech Centre Trust Fund. De daaropvolgende internationale tender werd gewonnen door Ector Hoogstad Architects, in een ontwerpconsortium met onder meer Royal HaskoningDHV en IMd Raadgevende Ingenieurs.

Om alle benodigde functies efficiënt te huisvesten binnen de gegeven 5.700 m², flexibiliteit en aanpasbaarheid van ruimten te garanderen, en de werkwijze, protocollen en veiligheidsvoorschriften van OPCW te volgen, heeft Ector Hoogstad Architecten alle ruimten voor onderzoeksactiviteiten en de Equipment Store gesitueerd op de begane grond. De opleidingslokalen zijn ondergebracht op de eerste verdieping, rondom een centrale, gebouwhoge ‘hal’. Hier kan OPCW praktijktesten, trainingen, lezingen en evenementen voor kleine en grote groepen organiseren en materialen en apparatuur opslaan.

Overleg- en ontmoetingsruimten, toegerust met presentatie- en cafetaria-faciliteiten, zijn voornamelijk in de gevelzone geprojecteerd. De mechanische en elektrische installaties zijn zoveel mogelijk bijeengebracht op de bovenverdieping. Hierdoor blijven begane-grond en eerste verdieping voorbehouden aan gebruiksdoeleinden.

De gewenste multifunctionaliteit en de beschikbare, 6.400 m² grote kavel op het Heron-businesspark zijn goeddeels bepalend geweest voor de gelede gebouwvorm. Toch oogt het gebouw uitgebalanceerd en harmonisch doordat de gebouwhuid is opgebouwd uit ‘strakke’, horizontaal georiënteerde banden van verschillende gevelmaterialen (hout, metaal, glas, metselwerk) die gelijkmatig over de gebouwhoogte zijn verdeeld.

De noordgevel grenst aan natuurgebied en is bijpassend vrijgemaakt voor klimplanten, ter ondersteuning van de biodiversiteit. De andere gevels zijn zó geplaatst dat een hoge interne warmtelast door zoninstraling wordt voorkomen en de vraag naar koeling van het gebouw zo beperkt mogelijk blijft. Alle gebouwinstallaties en laboratoriumapparatuur zijn afgestemd op efficiënt energiegebruik. Zonnepanelen voorzien het gebouw van de benodigde energie.

Projectgegevens:

Locatie: Stoomweg 20, Business Park Heron, Pijnacker/Nootdorp • Omvang: 5.700 m² • Opening: 12 mei 2023 • Start bouw: april 2021 • Opdracht: Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons, OPCW • Architectuur: Ector Hoogstad Architecten • Bouwkundig en constructief advies: Royal HaskoningDHV • Constructief ontwerp: IMd Raadgevende Ingenieurs • Advisering ontwerp en uitvoering laboratoria: dr. heinekamp • Bouwmanagement: Pelsuma Bouwtoezicht • Hoofduitvoering: Dura Vermeer • Installatietechniek: De Groot Installatiegroep • Foto’s: Marcel van der Burg • virtual tour (YouTube, OPCW, 2021) • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal), januari 2024