Snowworld, ontw.: Algra & Marechal Architecten, uitv.: ASK Romein

Bekend is de gevel- of dakbekleding met een schier oneindige variatie aan kleuren en profileringen. Groeiend aan populariteit is het vederlichte sandwichpaneel, dat supersnel, goedkoop en uitstekend thermisch isolerend is te monteren. Ook in vloeren is koudgevormd staal geen onbekende meer, met name als tussenvloer samengesteld uit profielen of als constructief meewerkende bekisting van een staalplaat-beton vloer. In toenemende mate wordt koudgevormd staal toegepast als dakgording of wandregel in de hallenbouw. Of als onderdeel van staalframebouw, een vorm van grote-elementenbouw waarbij de vloeren en wanden volledig zijn opgebouwd uit stijl- en regelwerk uit koudgevormde profielen met bouwkundige bekledingen. Hoe dan ook: de markt loopt warm voor koudgevormd staal.

Vloeren, daken en gevels van koudgevormd staal. Bedrijfsgebouw Louis Ruys, ontw.: A3 Architecten

Bouwkundig en constructief

Steeds vaker wordt dit dunwandige materiaal dus niet uitsluitend bouwkundig als gevel- of dakbekleding, maar ook constructief toegepast. Koudgevormde staalprofielen hebben namelijk in bepaalde constructieve toepassingen voordelen ten opzichte van concurrenten als hout, beton of warmgewalst staal. Koudgevormde profielen en daaruit samengestelde elementen zijn bijvoorbeeld zeer licht van gewicht, relatief eenvoudig te bewerken en corrosiebestendig vanwege de beschermende zinklaag. Toch is koudgevormd staal ook in Nederland (nog steeds) minder bekend dan de hiervoor genoemde bouwmaterialen, evenals constructiesystemen en bouwmethoden met koudgevormde elementen. Zelfs professionals in de bouw zijn zich vaak onvoldoende bewust van de mogelijkheden en missen soms de basiskennis van koudgevormd staal. Deze webpagina biedt een inleiding tot de do’s en don’t met verwijzing naar beschikbare literatuur.

Optoppen met staalframebouw van woongebouw Lage Land, ontw.: Kolpa Architekten, foto: Fig.84 Reclamestudio

Van plaat tot profiel

De basis voor alle koudgevormde onderdelen zijn dunne staalplaten. Deze worden gewalst in de staalfabriek en daar ook al vaak voorzien van een conserverende zink- en/of verflaag. Vervolgens worden deze platen geknipt in repen en op omgevingstemperatuur (vandaar: koud) vervormd (gewalst of gevouwen) tot geprofileerde platen of profielen.

Rolvormen (of profielwalsen) van gecoilcoate staalplaat, foto: Bouwen met Staal uit brochure Geprofileerde staalplaat voor daken en gevels

Colofon

Teksten: samengesteld uit diverse boeken en brochures uitgegeven door Bouwen met Staal, samengevat en bewerkt door Mic Barendsz
Afbeeldingen: afkomstig uit boeken en brochures uitgegeven door Bouwen met Staal of van de website van de Nationale Staalprijs. Indien bekend zijn de rechthebbenden vermeld.