Demissionair minister van VRO, Mona Keijzer heeft eind vorig maand de nieuwe Nota Ruimte 2050 in ontwerp aangeboden aan de Tweede Kamer. Via de nota laat de Rijksoverheid weten de regie over de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland terug te nemen. Tegelijkertijd wordt een cruciale rol toebedeeld aan provincies, gemeenten en marktpartijen in de verschillende regio’s.
Een toekomstbestendig Nederland kan niet zonder de bijdragen uit de regio’s, zo is de teneur van de nota die ‘Elke regio telt’ als veelzeggende ondertitel heeft meegekregen. Daartoe introduceert de nota een vijftal ontwikkelstrategieën, die zijn afgestemd op de ruimtelijke kenmerken, mogelijkheden, uitdagingen en ambities in de regio, samengebald onder de noemers Versterken, Initiëren, Stimuleren, Transformeren en Accommoderen. Kortweg, VISTA.
Versterken is volgens de Nota Ruimte de voorkeursstrategie voor gebieden met een minder omvangrijke, zelfstandige economische ontwikkeling en groei van de bevolking. Hierbij moet de ruimtelijke (her)inrichting en ordening vooral gericht zijn op wonen en werken, passend bij de maat en schaal van de regio. Een van de voorwaarden daarbij is dat de voorzieningen behouden blijven óf worden doorontwikkeld. Versterken kan van toepassing zijn op bijvoorbeeld Noord Holland-Noord, de Achterhoek, Zuidoost-Drenthe, Friesland, Zeeland en het Groene Hart.
Initiëren is aan de orde in bijvoorbeeld Groningen-Assen, Twente, Zuid-Limburg. Deze regio’s liggen verder van een economisch kerngebied, maar hebben weldegelijk groeikansen. Daarom moet hier de nadruk liggen op de ontwikkeling van de regionale economie en van kennis(overdracht)structuren. Zo ontstaat ook meer perspectief voor grootschalige woningbouw en voorzieningen.
In gebieden nabij een economisch kerngebied vindt vaak al enige groei plaats en moet vooral worden ingezet op het Stimuleren van doorgroei. Hierbij dienen wonen, werken en voorzieningen met elkaar in balans zijn. Bovenal is echter een expansie van de werkgelegenheid voorzien in deze regio’s, zoals Arnhem-Nijmegen en Noord- en Midden-Limburg.
Het toekomstbestendig maken van de economie, het vergroten van de attractiviteit van de leefomgeving en het voorzien in de behoefte aan woningen. Het Transformeren van het ruimtelijk economisch systeem is tot 2050 dé opgave voor de Zuidelijke Randstad.
In de metropoolregio’s zoals Amsterdam, Utrecht en Eindhoven draait ’t om het Accommoderen van de sterke groei van de economie en de bevolking, maar dan wel met oog voor de kwaliteit van de leefomgeving, betaalbaarheid van woningen en bedrijfsruimten en met meer voorzieningen en infrastructuur.
Woningbouw
Behalve VISTA formuleert het kabinet ook een antwoord op het actuele, nijpende woningentekort in het land. Het Rijk gaat nieuwe locaties aanwijzen voor grootschalige woningbouw, waarvan 4 op landelijk niveau en 127 in de regio’s. Ook wordt het ontwikkelen van kleine en middelgrote woningbouwlocaties aangemoedigd, bijvoorbeeld via een ‘straatje erbij’, een ‘straatje erin’ (óf een laagje erop), in aanvulling op de bestaande voorraad. Zelfs een ‘wijkje erbij’ behoort volgens het kabinet tot de mogelijkheden. Elke stads- of dorpskern in Nederland zou er in beginsel maximaal 100 woningen bij kunnen krijgen, mits ze passen in de ruimtelijke context.
• De digitale versie van de Ontwerp Nota Ruimte is hier gratis te downloaden.
